Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bir qrup qeyri-hökumət təşkilatı ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri Stefan Viskonti (Fransa), Endryu Şofer (ABŞ), İqor Popova (Rusiya) və beynəlxalq təşkilatlara Azərbaycanın işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ bölgəsinə Ermənistan tərəfindən erməni əhalisinin qanunsuz köçürülməsi hallarına dair müraciət ünvanlayıb.

Müraciətdə deyilir:

“Müşahidələrimizə görə, Ermənistan bəzi Yaxın Şərq ölkələrindən erməni əhalisini Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış əraziləri olan Dağlıq Qarabağa və ətraf rayonlarına qanunsuz köçürməyə cəhd edir.

İşğal altında olan Dağlıq Qarabağda və ətraf rayonlarımızda təcavüzkar Ermənistanın qanunsuz fəaliyyətləri və məskunlaşma siyasəti bir çox Azərbaycan QHT-ləri arasında müzakirə olunur və bu, beynəlxalq təşkilatlara müraciət etməyimizə qərar verməyə səbəb oldu.

Bu bölgədəki vəziyyətdən iyrənc məqsədlər üçün istifadə edərək, Ermənistanın bəzi Orta Şərq ölkələrindən Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış əraziləri olan Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlarına erməni əhalisini qeyri-qanuni köçürməyə cəhd etməsi ilk dəfə deyil. Bu proses Çar Rusiyası dövründən başlamış, bolşevik-sovet dövründə sürətlənmiş və bu gün də davam etməkdədir.

Ermənistan tərəfindən həyata keçirilən qanunsuz məskunlaşma faktı, ATƏT-in 2005-ci il fakt-araşdırıcı missiyasının hesabatlarında da qeyd olunur. ATƏT işğal olunmuş torpaqlara iki dəfə fakt araşdırma missiyası göndərib və bu hesabatlar ermənilərin Qarabağa qanunsuz mütəşəkkil qaydada köçürülməsini bir daha təsdiqləyib. Bundan əlavə, tarixi və dini abidələrimizin əksəriyyəti Ermənistan tərəfindən məhv edilib. Məscidlərimiz, məzarlıqlarımız və muzeylərimiz dağıdılır. Azərbaycan isə Bakıda bir erməni kilsəsini bərpa etdi və bu kilsədə 5000-dən çox erməni dilində kitab saxlanılır. Onların hərəkətləri və bizim münasibətimiz arasında fərq də məhz budur.

Əlbəttə ki, Ermənistanın bu hərəkətləri beynəlxalq humanitar hüququn, o cümlədən 1949-cu il Cenevrə Konvensiyasının və əlavə protokollarının kobud şəkildə pozulmasıdır. İşğalçı Ermənistanın məqsədi bu torpaqlarda ermənilərin sayını süni şəkildə artırmaq, ərazilərin etnik və mədəni xüsusiyyətlərini dəyişdirmək və bununla da ilhaq siyasətini həyata keçirməkdir.

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin fəaliyyətini tənzimləyən Roma Statutuna görə, bu, həm də hərbi cinayətdir.

Bu həqiqəti yalnız Azərbaycan tərəfi qaldırmır. Erməni əsilli Ani Meljumyanın beynəlxalq analitik platforma olan Euriasianet.org saytında yazdığı məqaləyə əsasən, Beyrutda baş verən dağıdıcı partlayışdan sonra, Ermənistan hökuməti Livandakı etnik ermənilərin Ermənistan və Dağlıq Qarabağa mühacirət etmələrinə kömək üçün bir yardım paketi hazırladı. 1300-dən çox Livan ermənisi 2 sentyabr tarixinə qədər Ermənistana və Qarabağa köçürüldü. Ermənilərin Diaspor məsələləri üzrə Baş Komissarı Zareh Sinanyan, Ermənistanın Hetq xəbər saytına verdiyi açıqlamada, 850 nəfərin daimi əsaslarla köçürüldüyünü söylədi.

1 sentyabr 2020-ci il tarixində Ermənistan hökuməti Livandan köçürülənlərə yardım üçün bir plan həyata keçirməyə başladı. Paketə səhiyyə, təhsil və sosial yardım və mənzillə təmin etmə dəstəyinin daxil olduğu bildirilib.

Separatçıların “lideri” Arayik Harutyunyana görə, daha bir neçə Livan-erməni ailəsi Dağlıq Qarabağa köçdü. Ermənistan hökuməti köçürülməyə kömək üçün humanitar fonddan 25 milyon dram (50 min ABŞ dolları) və daha sonra əlavə olaraq 17 milyon dram (35 min ABŞ dolları) ayırıb.

Azərbaycan dövləti beynəlxalq səviyyədə Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanınan Dağlıq Qarabağ bölgəsinə ermənilərin köçürülməsinə rəsmən etiraz etdi.

Ermənistan hökuməti tərəfindən mütəmadi olaraq qeyri-qanuni köçürülmə faktları, Qarabağa köçürülən erməni əsilli miqrant ailələri tərəfindən də sübut olunur. Bu ailələr Ermənistan Respublikası tərəfindən təşkil olunmuş şəkildə Qarabağa köçürülməsinin tamamilə qanunsuz olduğunu və bütün əlaqədar beynəlxalq humanitar hüquq qaydalarına zidd olduğu barədə bəlkə də məlumatlı deyil. Bu video keçiddən bunu müşahidə etmək mümkündür: (https://www.youtube.com/watch?v=Smk4GN2qmz0&feature=emb_title)

Biz, aşağıda imza atan bir sıra Azərbaycan QHT-ləri, beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət edərək, onun bu qanunsuz proseslərə, beynəlxalq humanitar hüququn pozulması hallarına və Ermənistan Respublikası tərəfindən hərbi cinayətlərin törədilməsinə biganə qalmamasını tələb edirik. ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri, ermənilərin Azərbaycanın işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ bölgəsinə Ermənistan tərəfindən mütəşəkkil qaydada qanunsuz köçürülməsi prosesinə dərhal reaksiya göstərməsini tələb edirik.

1. Ramil İskəndərli – Hüquqi Təhlil və Araşdırmalar İctimai Birliyi

2. Vüqar Əhmədov – Azərbaycan-Amerika Gəncləri İctimai Birliyi

3. Ayaz Mirzəyev – Azərbaycan Jurnalistlər Şəbəkəsi İctimai Birliyi

4. Şəlalə Həsənova – İctimaiyyətlə Əlaqələrin İnkişafina Kömək İctimai Birliyi

5. Səbuhi Abbasov – Azərbaycan-Slavyan Gəncləri Assosiasiyası İctimai Birliyi

6. Nüşabə Məmmədova – Beynəlxalq Dialoq və İnkişaf Alyansı İctimai Birliyi

7. İradə Riza-zadə – Vətəndaşların Sosial Rifahı Naminə İctimai Birliyi

8. Şəhla Nağıyeva – “Sönməz Məşəl” Mədəni Əlaqələr İctimai Birliyi

9. Fəxrəddin Həsənzadə – Gənclər üçün Təhsil Mərkəzi

10. Məryəm Tağıyeva-Zeynalova – Azərbaycan Gənclərinin Avropaya İnteqrasiyası Təşkilatı

11. Məryəm Məcidova – Azərbaycan Respublikası Gənclər Təşkilatları Milli Şurası

12. Umud Mirzəyev – Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondu

13. Fuad Hüseynzadə – Diaspor Fəaliyyətinə Jurnalistlərin Dəstəyi İctimai Birliyi

14. Novella Cəfərova – D.Əliyeva adına Azərbaycan Qadın Hüquqları Müdafiə Cəmiyyəti

15. Səadət Bənənyarlı – Beynəlxalq İnsan Hüquqları Cəmiyyəti Azərbaycan Milli Bölməsi İctimai Birliyi

16. Səidə Qocamanlı – İnsan Hüquqları və Qanunçuluğun Müdafiəsi İctimai Birliyi

17. Fərid Şahbazlı – İslahatçı Gənclər İctimai Birliyi

18. Toğrul Allahverdili – Diaspora İnformasiya və Maarifləndirmə İctimai Birliyi

19. Fuad Abbasov – “Misra” İnformasiya Mübadiləsi və Təşəbbüsləri İctimai Birliyi

20. Əhməd Əliyev – Demokratik Azərbaycan naminə Gənclər İctimai Birliyi”